بهداشت محیط

متاسفانه در حال حاضر تبلیغات درباره استفاده از ظروف مسی برای پخت و پز و نگهداری غذا درحال افزایش است.

به گزارش وب دا؛ متخصص طب سنتی دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان گفت: این باور غلط بوجود آمده که این نوع ظرف ها از بهترین ظروف برای پخت و پز هستند و آن را به اشتباه به طب سنتی نسبت می ‎دهند؛ این در حالی است که در کتب و منابع طب سنتی تاکید شده چنانچه از ظروف مسی استفاده می ‎شود، حتما قلع اندود باشد.

 دکتر مهرزاد مهربانی خاطرنشان کرد: اگر سطح داخلی ظرف مسی با فلز قلع پوشیده نشده باشد یا در اثر استفاده زیاد خش برداشته باشد، مس وارد غذا شده و با آن وارد فعل و انفعال می ‎شود و در اثر استفاده طولانی مدت، مس در ارگان‌های بدن بخصوص کبد انباشته شده و اثرات نامطلوبی به دنبال خواهد داشت.

 این متخصص طب سنتی همچنین گفت: از طرفی امروزه بسیار مشاهده می ‎شود که به دلیل قیمت ارزانتر سرب، برای اندود کردن ظروف مسی از سرب به جای قلع استفاده می ‎شود که این خود خطر مسمومیت با سرب را نیز به دنبال خواهد داشت.

دکتر مهربانی توصیه کرد: حتی از قاشق‌های مسی با رنگ قرمز برای برداشتن روغن و مواد ترش استفاده نکنید به عنوان مثال قرار دادن یک قاشق مسی در ظرف روغن به دلیل اکسیداسیون می ‎تواند مدت ماندگاری روغن را هشتاد برابر کوتاه کند.

  دکتر مهربانی بیان کرد: چنانچه سطح داخلی ظروف تفلون دچار خراش شده باشد ماده ای وارد غذا می ‎کند که مضر است.

وی گفت: از طرف دیگر چنانچه حرارتی که به ظرف تفلون وارد می شود به بیش از  300 درجه سانتی گراد برسد تفلون تجزیه می ‎شود و مواد سمی آزاد می ‎کند.

 وی ادامه داد: بنابراین سطح فلزی زیرین ظروف تفلونی هرچه ضخیم‌تر باشد مناسبتر است بویژه در مورد تابه ‎های تفلونی که در مقایسه با قابلمه ها در معرض حرارت بیشتری قرار می ‎گیرند.

دکتر مهربانی گفت: از ظرف‌های ملامینی که لعابش صدمه ندیده و دچار خراش نشده باشد می ‎توان استفاده کرد اما باید توجه داشت که  در این ظرف‌ها  غذای داغ ریخته نشود.

این متخصص طب سنتی همچنین ادامه داد: ظرف‌های سفالی دارای منافذ زیادی است که سبب می ‎شود آب درون کوزه ‎های سفالی خنک بماند.

وی گفت: یک تا دوبار استفاده از ظروف سفالی اشکالی ندارد اما بقایای غذا در منافذ این ظروف باقی می ‎ماند و پاک نمی ‎شود به همین دلیل به مدت طولانی ‎تری قابل استفاده نیستند.

این متخصص طب سنتی ادامه داد: ظروف سفالی لعابدار این مشکل را ندارند به شرطی که لعاب کاملا سالم و بدون نقاط خار مانند باشد چون برای تهیه لعاب از اکسید فلزهایی مثل سرب و مس استفاده می ‎شود که در صورت ریختگی لعاب در غذاها حل شده و وارد بدن می ‎شود.

وی اضافه کرد: از بطری‌های پلاستیکی محتوی آب معدنی می ‎توان تا شش ماه برای نگهداری آب استفاده کرد اما آبلیمو و سایر مواد ترش در این ظروف قابل نگهداری نیستند.

دکتر مهربانی بیان کرد: لیوان‌های پلاستیکی به ویژه نوع شفاف آنها برای نوشیدنی های داغ مناسب نیست.

وی اضافه کرد: ظرف‌های فوم نیز برای نگهداری مواد غذایی داغ مناسب نیستند و بهترین ظروف یکبار مصرف به این منظور ظروف سلولزی هستند.

این متخصص طب سنتی گفت: استفاده طولانی مدت از ظروف آلومینیومی مثل کتری های آلومینیومی می ‎تواند منجر به اختلال در جذب روی و سلنیوم شده و خطر عوارضی مثل زخم معده، یبوست، کولیت، کم خونی و حتی آلزایمر را افزایش ‎دهد.

 وی افزود: توصیه می ‎شود اگر در ظروف آلومینیومی جرم ایجاد شده باشد، کنده نشود چون خود آن مانعی برای ورود آلومینیوم به غذاست.

دکتر مهربانی خاطر نشان کرد: به طور کلی بهترین ظروف برای پخت و نگهداری غذا ظرفهای شیشه ای (پیرکس) هستند چون با ترکیبات موجود در غذا وارد واکنش نمی ‎شوند.

 وی ادامه داد: ظروف استیل هم بسیار مناسبند اما بهتر است به مدت طولانی در آنها غذاهای ترش یا شور نگهداری نشود.

 این متخصص طب سنتی گفت: ظروف چدنی هم به نسبت برای نگه‌داری و پخت و غذا مناسب است اما اشکالی که وجود دارد این است که گاهی در سطح داخلی آنها از تفلون استفاده می ‎شود که سبب می ‎شود معایب ظروف تفلونی را داشته باشند.

دکتر مهربانی گفت: ظروف سرامیکی هم نوعی از ظروف سفالی لعابدار هستند و تا زمانی که لعاب آنها صدمه ندیده مشکلی ایجاد نمی ‎کنند.

 وی ادامه داد: ظروف اوپال (آرکوپال) هم مانند ظروف شیشه ‎ای اثر سوئی بر مواد غذایی ندارند.

 این متخصص طب سنتی بیان کرد: ظرف‌های چینی هم ظروف مناسبی هستند اما هم در مورد ظرف های چینی و هم اوپال، رنگ های تزیینی بکار رفته را باید مدنظر داشت.

وی در مورد استفاده از ظرف‌های سنگی گفت: ممکن است در دراز مدت ترکیبات موجود در سنگ بر غذا تاثیر بگذارد.